Verlies & Rouw

- Door rouw toe te laten, kan je het leven opnieuw aangaan-

Verwerken of mee leren leven?

In de volksmond wordt nogal eens gezegd, “je moet het verwerken en het een plaatsje geven, het is nu al zoveel jaar geleden…..” of je verlies en rouw ooit écht verwerkt? Ik ben van mening van niet, het gemis kan je je leven lang met je meedragen, wat niet erg is. Wat je wél doet met het rouwproces is hiermee leren leven en weer toekomstgericht gaan kijken.

Manu Keirse schrijft in zijn boek ‘Helpen bij verlies en verdriet’ heel mooi de volgende treffende tekst:

“Verdriet overleven heeft meer te maken met herinneren dan met vergeten. Rouw wordt te veel gezien als iets dat je moet overkomen en verwerken, terwijl de nadruk moet liggen op de relatie die blijft. Een persoon waarvan je hebt gehouden, blijft altijd een deel van je leven”.

Verlies

Steeds meer en meer worden we geconfronteerd met een vorm van verlies en rouw. Want niet alleen een naaste verliezen aan de dood maakt dat je in een rouwproces terecht komt. Ook een diagnose van een ernstige of ongeneeslijke ziekte vraagt om een rouwproces. En naast verlies en verdriet aan ziekte en sterven zijn er nog veel meer situaties die maken dat er sprake is van een intens verdriet, welke misschien maatschappelijk nog niet altijd gezien worden als iets waar ook een rouwproces aan te grondslag ligt, zoals je baan verliezen, een levend verlies doordat bijvoorbeeld kinderen en ouders elkaar niet meer zien wegens een verbroken contact of door een verslaving van een naaste of doordat een naaste een psychische ziekte heeft waardoor een normaal contact of relatie niet mogelijk is.

Het heeft allemaal te maken met verliezen die je zelfbeeld veranderen en waarbij je rouwt om iets wat je niet hebt mogen ontvangen (erkenning, liefde, etc.), dat je los dient te laten, waar je mee dient te leren leven (bijvoorbeeld een deel van je gezondheid door ziekte) en waar je altijd naar blijft hopen (een band met je kind, ouder of naaste).

Samen, niet alleen

Bij verlies, welke vorm dan ook, heb je rouwtaken te verrichten wil je echt verder kunnen met je leven. Dit is iets wat samen met anderen dient te gebeuren, je kan dit niet alleen en ik ben hier om jou daarbij te helpen en te begeleiden. Vanuit kennis, kunde en eigen ervaringen.

Zelf heb ik te maken gehad met een dubbel verlies in 2019 in nog geen 1,5 maand tijd. Te weten een levend verlies van mijn moeder en een verlies aan de dood van mijn vader. Iets wat de deskundigen in de wereld van verlies en rouw scharen onder een complex verlies wat kan leiden tot complexe rouw, vanwege het dubbele verlies in een korte tijd met daarbij een levend verlies waar dus niet (direct) een duidelijk einde aan vastzit.

Ik had rouwtaken te verrichten. Voor directe collega’s in mijn omgeving was dit moeilijk te begrijpen, want die zagen het eerder als een burn-out gelet op de context waarbinnen het verlies plaatsvond. Rouwarbeid is zwaar en daarbij kunnen veel verschijnselen optreden die overeenkomsten vertonen met een burn-out of een depressie, zoals moeite hebben met concentreren, zware vermoeidheid, fouten maken en lichamelijke klachten want de pijn zet zich vast ergens in je lichaam. Echter is het geen burn-out en met medicatie ga je het verlies niet doorleven, je dempt alleen je gevoelens en emoties. Rouwarbeid verrichten is noodzakelijk om verder te kunnen met je leven en weer te leren leven.

Op het moment dat ik beide ouders verloor, had ik ook geen contact met mijn broer en zus die hadden de relatie met mijn ouders (en daarmee ook mij) al 23 jaar en 9 jaar geleden stop gezet. Ik voelde me zo alleen, ondanks dat mijn man mij steunde. Uit voorzorg heb ik een rouwcoach ingeschakeld omdat mijn steunsysteem in de directe omgeving nihil was. En een coach als was het maar voor dat luisterend oor, waar ik mijn verhaal kwijt kan, het steuntje in de rug, het vangnet voor als het even wat minder gaat.

Ook jij hoeft dit proces niet alleen te doorlopen, ik kan jou hierin begeleiden. Jij bent zelf de drijvende kracht achter het herstelproces, waarbij ik je help in de juiste richting. Ik geef je steun, zorg dat je jouw sterke kanten benut en je aanwezige hulpbronnen inschakelt. Want iedereen beschikt over hulpbronnen, in welke vorm dan ook.

De rouwtaken

Ondanks dat ieder rouwproces uniek is, doorloop je 4 rouwtaken die universeel zijn op welk verlies dan ook. Hoeveel tijd dit vergt van iemand hangt af van veel factoren, van het soort verlies, van de situatie, van de relatie. Meest belangrijkste hierin is je steunsysteem in je directe omgeving, dit kan zijn directe familie of een professional die je vertrouwt en waar je een klik mee hebt. Wacht niet te lang met het inschakelen van een rouwcoach, zeker als je steunsysteem niet aanwezig is of niet kan bieden waar jij nu behoefte aan hebt. Hoe langer je wacht met het inschakelen van hulp, hoe complexer je rouwproces kan worden.

De rouwtaken omvatten:

1. De werkelijkheid van het verlies onder ogen zien. Dit kost tijd om dit niet alleen met je verstand te pakken maar ook met je lijf. Automatisme zit in het dagelijks leven ingesleten, zoals dat bord voor die persoon neer te zetten, of opstaan om naar je werk te gaan wat er niet meer is….

2. De pijn van het verlies aanvaarden en ervaren. Je lijdt, soms vanwege fysiek letsel, maar ook zonder fysiek letsel heb je wel emotionele pijn, welke plots komt en gaat, ongecontroleerd.

3. Je aanpassen aan de nieuwe situatie. Hoe het verlies je dagelijkse leven verandert, hoe het verlies je zelfbeeld verandert en hoe je geloof in het leven en de toekomst is. Deze taak mislukt als je je niet aanpast aan de nieuwe situatie, hoe moeilijk dit ook kan zijn. Het is leren verder leven met het gemis en je beeld van de toekomst bijstellen.

4. Herinneren en weer leren genieten. Omkijken naar het verleden naar de mooie herinneringen helpt om de toekomst ook weer in een perspectief te zien. Het verlies gaat een nieuwe plaats krijgen in je hart en zal de rest van je leven met je meelopen, niet meer fysiek maar wel symbolisch.

Deze rouwtaken hoeven niet per se in deze volgorde te verlopen, het kan zijn dat taken synchroon naast elkaar lopen of in een willekeur zich aandienen.

Meer weten wat ik voor jou kan betekenen in jouw proces, maak gerust een afspraak voor een kennismakingsgesprek