Het kan ook anders

Het belang van een goede therapeutische relatie bij hechtingstrauma’s en trauma’s met grensoverschrijdend gedrag

Grenzen

Bij ontwikkelingstrauma zie ik vaak mensen met hechtingsproblematiek en/ of mensen met trauma’s waarbij grensoverschrijdend gedrag heeft plaatsgevonden, zoals bij seksueel- en emotioneel misbruik. Een overlevingsstrategie die gewoon is geworden in de loop der jaren, waarbij eigen gevoelens, emoties, eigen grenzen lijken er niet toe te doen. Maar schijn bedriegt, want deze gevoelens, emoties en grenzen doen er wel degelijk toe. Het is alleen dat degene die het trauma heeft opgelopen, in al die jaren heeft geleerd ze voor zichzelf te houden omdat als geprobeerd wordt deze wel te uiten hier óf misbruik van wordt gemaakt, of ze er volgens de buitenwereld niet toe doen óf door niet nieuw trauma teniet worden gedaan.

Zelf heb ik meerdere ervaringen op het gebied van grensoverschrijdend gedrag waarbij ik heb geleerd om mijn gevoelens en emoties voor me te houden, want als ik ze probeerde te uiten werd er niet naar geluisterd, werden ze tenietgedaan, werden ze ontkracht door de partij tegen wie ze werden geuit of werden keihard overruled. Toen ik aan de slag ging met mijn eigen traumaverwerking en de opleidingen hiervoor ben ik meerdere malen getriggerd geweest op dit vlak, zelfs door een docent die het niet in de gaten had wat er zojuist plaatsvond en ik die het (in eerste instantie) niet aandurfde te geven.

Therapeutische relatie

Het belang van een goede relatie met je therapeut, coach of begeleider is essentieel. Klinkt logisch denk je wellicht, en toch is het in de praktijk niet zo logisch. Slechts wanneer er een setting is gecreëerd binnen de relatie waarin er op een gezonde en veilige manier geoefend mag worden zijn de effecten van herstel mega. Wanneer deze setting er niet is, kan iemand doodsangsten uitstaan om zijn emoties, gevoelens of grenzen aan te geven en klapt volledig in zijn trauma. Door te realiseren dat je in het hier-en-nu bevindt en je uit de vicieuze cirkel wilt van triggers en trauma’s is het mogelijk om te benoemen wat er zojuist gebeurde in de relatie tussen therapeut en cliënt.

In het werkvlak noemen ze dit overdracht en tegenoverdracht. Wanneer deze overdracht en tegenoverdracht niet herkend en kenbaar wordt gemaakt ontstaat er een onaangenaam gevoel binnen de relatie en raakt het vertrouwen langzaam aan kwijt waardoor de cliënt op een gegeven moment niet meer komt opdagen, afspraken afzegt en uiteindelijk niet verder komt in zijn helingsproces. De triggers en het trauma wordt hierdoor verder bekrachtigd in de overtuiging dat het toch zo is, een negatieve denkfout.

Door het wél te benoemen, kan de trigger en het trauma erkenning krijgen, leert de ander zich mede bewust te worden van de overdracht-tegenoverdracht en kan het vertrouwen in de relatie hersteld worden.

Ervaring met ‘hoe het anders kan’

Het moment waarop ik besefte dat mijn docent mij zojuist weer had getriggerd voor de 2e maal, wilde ik spreekwoordelijk de kop in het zand steken. Het was toch de laatste les en daarna zou ik hem niet of nauwelijks meer zien. Op de vraag van een medecursist of ik dit niet wilde bespreken met mijn docent vloog het me aan! Ik schoot in tranen, stopte met ademhalen en de doodsangsten vlogen door mijn lijf. Alle redenen waarom ik het niet zou bespreken dwaalden door mijn hoofd, alle scenario’s met uitkomsten waren negatief gelet op eerdere (levens)ervaringen en reacties van deze docent op anderen. Maar….dit was wel een oud trauma dat de kop op stak en waar ik van af wil. Ik wil ook gezonde grenzen kunnen aangeven! Ik wil ook kunnen aangeven wat de trigger was en wat dit met mij doet. Na alle moed bij elkaar geraapt te hebben en met de steun van mijn medecursisten ga ik de confrontatie aan, althans zo voelde het. De docent komt de kamer binnen en gaat zitten, ik begin mijn verhaal te doen over wat mij triggerde, hoe dit gelinkt zit aan mijn eerdere trauma’s van grensoverschrijdend gedrag zowel fysiek als emotioneel en wat het nu nog steeds dus met mij doet. Ondertussen stromen de emoties gedurende het verhaal, daarna volgt de opluchting. De docent hoort mij aan, veroordeeld mij niet en biedt zelfs excuses aan dat hij dit meerdere malen niet gezien had! Ik wist niet wat er gebeurde. Hij vroeg aan mij: “hoe is het nu om te ervaren dat het ook anders kan?” “Dat je gehoord wordt, gezien en erkend wordt?” Nou ik kan je zeggen dat dit redelijk onwennig was, dit was ik niet gewend. Het feit dat er een volwassen therapeutische, in dit geval docentrelatie was waarbij het aan beide kanten leren is, maakt dat er ruimte is om fouten te maken, deze te benoemen en hiervan te leren en dit alles op een respectvolle en veilige manier.

Voor mij een eerste stap in het doorbreken van de vicieuze cirkel van oude trauma’s en hechtingsproblematiek. Want als iemand door trauma’s een vermijdende hechting, angstig-ambivalent of een gedesorganiseerde hechting heeft opgelopen dan wil dit niet zeggen dat deze hechtingsvorm niet meer veranderd kan worden. Is lastig na al die jaren, echter door meer inzichten in je eigen hechtingsstijl te krijgen gaat dit jou helpen in alle relaties of dit nu zakelijk is of privé.

En de eerste stap om inzicht te krijgen in je eigen hechtingsstijl is een goede therapeutische relatie waarin veiligheid wordt geboden om te oefenen, te onderzoeken, te experimenteren.

Bij Zena Trauma- & Paardencoaching hanteer ik dan ook de kernwaarden die van belang zijn voor een goede relatie onderling:

• Respect; voor elkaar en de situaties die iemand heeft doorgemaakt. Ieder mens is uniek en ook jij mag er zijn! Zonder vooroordeel.

• Integriteit; veiligheid en integriteit is essentieel in het coachtraject. Ik sta voor het creëren van een veilige omgeving waarbinnen jij alles kan vertellen. En alles wat jij vertelt, blijft binnenkamers.

• Vertrouwen, dé basis van het coachtraject om mee van start te gaan. Zonder vertrouwen is een goed coachtraject ook niet mogelijk daar dit de grond is voor een samenwerking waarbij de omgang met elkaar open en eerlijk is.

 Wil je meer weten over hechtingstrauma of over herstel na grensoverschrijdend gedrag, neem dan contact met mij op